De casual Songfestivalkijker zal een halve finale zonder Nederland misschien een worst wezen. Die gaat dinsdagavond 14 mei gewoon wat Netflixen, sporten of op tijd naar bed gaan want morgen is ook weer een werkdag hè. Negeer de alternatieven en gaat dit zien! Ondanks dat de winnaar van het Eurovisie Songfestival zich zeker niet in deze groep van 17 landen bevindt, bezit de eerste halve finale wél de meest spraakmakende acts. Absoluut het bekijken (én bespreken) waard.

---

1. Cyprus
De Cyprioten sturen de op-een-na-oudste vrouw op het Eurovisie Songfestival van dit jaar. Je hebt eerst de 61-jarige Madonna (die de pauze-act verzorgt in de finale) en daarna Tamta, die 38 is. Ze timmert al behoorlijk wat jaren aan de weg, met name in Griekenland maar ook in haar thuisland Georgië, waar ze in de jury van X-Factor zit. Ik weet niet precies hoe ze in Cyprus terechtkwam, maar ik denk dat ze de verkeerde afslag nam.

Met het nummer Replay tapt Cyprus uit het zelfde vaatje als waar ze vorig jaar tweede mee werden. Een stoeipoes met een uptempo zomernummer, veel dans en een refrein dat minder uit zingen en meer uit een aanstekelijk hoempapaatje bestaat. Het zingen kan je ook beter niet aan Tamta overlaten en het dansen op de hoempa gebeurt door de knullen met cowboyhoeden om haar heen. Ze zijn strak in pak gekleed dus ze vatten geen kou, boy maar arme tante Tamta loopt met kletsnatte haren en een pakje gemaakt van veiligheidsgordels en een glitterluier te solliciteren naar een blaasontsteking. Gelukkig houdt het vuurwerk haar regelmatig warm. Nu maar hopen dat haar kruis geen vlam vat.

Door naar de finale? Ja, zonder veel moeite.

2. Montenegro
Meestal stuurt Montenegro een Balkan-ballad. De ene keer scoort het als een malle, de andere keer ben je Vanja Radovanovic en vlieg je de dag na de halve finale weer terug naar huis. Dit zelfde lot wacht ook de 6 jongens en meiden van D Mol. Ze zijn piepjong en hebben een heel leven voor zich om deze ellende weg te poetsen maar voor nu moeten ze nog even doorbijten.

Heaven is een nummer dat door fans van SClub7 misschien kan worden gewaardeerd, ware het niet dat die fans inmiddels zowat zijn uitgestorven (evenals SClub7). Verwacht niet het kaliber ‘Bring it all back’ (wat een geweldig nummer is DAT) maar kies een willekeurig b-kantje van een van hun latere cd-singles die sowieso al geen hit waren. Met creatieve teksten als ‘I’m in heaven falling, I’m forever falling, calling, straight into your heart’ valt in alle opzichten te merken dat er net zo veel moeite in dit lied is gestoken als in een film van Johan Nijenhuis.
D Mol zingt het vol overgave, gekleed in judopakjes met supporterssjaaltjes van hun lokale voetbalclub, struikelt over elkaar heen en het lijkt of ze een beetje gezopen hebben. Ik hoop voor ze dat het waar is.

Door naar de finale? Ha! Nee.

3. Finland
Ken je het nummer Sandstorm van Darude? Dat gaat van tududududududu, ja je kent het wel als je het hoort. Kneitergrote hit in 2000, hier is ie. Wat dit met het Songfestival te maken heeft? Alles, want Darude is Fins (ja, ik wist dit echt niet) én hij heeft zichzelf opgeofferd om dit jaar voor zijn thuisland de vlag te wapperen in Tel Aviv met een door hem zelf geproduceerd dance-nummer. Omdat ie alleen kan knoppendraaien is er een zanger ingevlogen, genaamd Sebastian Rejman. Voor Finnen net zo onbekend als ons. Net als Darude is hij al de 40 gepasseerd en nóg zijn ze daarmee niet de oudste mannen dit jaar.

(p.s. Sebastian gaat nog wel mee in mijn nominatie voor lekkerste ESF-man van 2019).
(p.p.s. Misschien Darude ook wel)

Wat eeuwig zonde is het dat Look Away nooit echt van de grond komt. De boodschap is mooi, het gaat over de wereld die langzaam kapot gaat en of hij (de zanger dus) de enige is die dat ziet terwijl de rest wegkijkt. Niet het meest gezellige onderwerp, maar door de tachtig tsunamis op het scherm en de danseres die op een grote kubus spasmes krijgt zie je wel dat climate change vrij ernstige gevolgen kan hebben voor natuur én mens. Het nummer mist alleen de kracht en de aanstekelijkheid om echt indruk te maken. Dit telt overigens ook voor de zang, vooral bij de uithalen schiet het vaak tekort. Arme Darude zien we welgeteld twee seconden achter een wit keyboard nog even met zijn handjes in de lucht en verder gaat alle aandacht uit naar de visuals, de danseres en Sebastian in zijn rare lieslaarzenbroek.

Door naar de finale? Grote naam (of vergane glorie) op het podium ten spijt, vrees ik van niet.

4. Polen
Zet je schrap, want met de eerste tonen van Pali się (‘Fire of love’) van de meidengroep Tulia weet je meteen waar je aan toe bent en is vluchten nog mogelijk. De samenzang lijkt op ijzig gekrijs maar deze stijl heeft zelfs een naam en het heet ‘white voice’.
Je kan besluiten om je oren een time-out te geven en even de keuken in te rennen, maar persoonlijk vind ik deze inzending best leuk. Het heeft wat rock-achtigs in zich, met natuurlijk de folkloristische monotone kreten van de meiden. Waaróm vind ik dit toch zo leuk? Misschien is het ook wel de aparte klederdracht welke bijdraagt aan de sfeer van het nummer en vind ik het fijn om even te kijken naar wat mensen die rustig op één punt staan zonder te veel gewurm eromheen. Polen zijn goed met muurtjes zetten en deze muur van herrie blijft ook goed overeind.
Er is wel kans dat er tinnitus wordt veroorzaakt maar dat heb ik er voor over.

Kans om de finale te halen: die is er, maar dan moet ook álles kloppen deze avond.

5. Slovenië
Zala Kralj & Gašper Šantl leerden elkaar kennen via Instagram, ik voel me echt zo oud als ik dit typ. Hoe doet de jeugd dat tegenwoordig? Beetje insta checken, hartjes gooien op een hevig gefilterde selfie en dan een dm sturen en dan krijg je óf niks óf hartjes terug en dan trek je allebei witte thermokleding aan en ga je samen heel zwoel naar elkaar kijken terwijl je minimalistische slaapmuziek maakt onder een fake sterrenhemel op een podium in Tel Aviv? Zo is het in ieder geval ongeveer bij deze twee gegaan. Het stel brengt het nummer Sebi ten gehore. Om te zeggen dat dit nummer understated is, is een understatement. Het nestelt zich in je comfort zone en gaat daar drie minuten lang rustig mompelen en pingelen tot je je afvraagt of het nog een einde heeft, of überhaupt een structuur. Ik kan me goed voorstellen dat dit helemaal iemands genre is en dat er genoeg mensen zijn die het wel kunnen waarderen, want het is echt geen slecht nummer maar mij doet dit totaal niets. Temeer ook omdat ik geen idee heb waar het meisje over mompelt en ook omdat het duo zo op elkaar gefixeerd is dat ik er ongemakkelijk van word.

Gaat dit naar de finale? Weet je, ik heb geen flauw idee. Maar tot nu toe heb ik bij haast alles ‘nee’ ingevuld en zo kom ik nooit aan 10 namen dus ik zeg nu maar eens ‘ja’.

6. Tsjechië
Lake Malawi is een driekoppige indie-popband. De zanger bezit de charme van de boy next door en gebruikt een overdreven Brits accent, maar omdat hij Albert heet vergeef ik het hem.
Friend of a friend is een tekstueel dubieus nummer. Het begint met Albert die hardop aan zijn vriendin (althans, ik denk dat het zijn vriendin is) vraagt of ze ook het stel dat naast ze woont kan horen. Ze maken namelijk het zelfde geluid dat zij maken tijdens de horizontale Samba. Om vervolgens (in dat Tsjechbrits accentje) te zeggen dat ze zijn buurmeisje was toen ze 13 was en dat ze nu weer in de flat woont. En dat er niet zo veel ruimte meer tussen ze zit if you know what I mean. En dat ze een friend of a friend of a friend is. Terwijl hij vrolijk erop los danst of het een lieve lust is en hardop zingt dat dat nieuwe buurmeisje wel eens langs mag komen moet ik denken aan zijn arme vriendin die dit dus allemaal hoort en hopelijk zijn of haar koffers pakt.
Alle teksten ten spijt is dit gewoon een heerlijk, fris popliedje dat temidden van zware ballads en drukke acts wel eens onverwachte hoge ogen kan gooien.

Gaat het de finale halen? Hoor je dat? Het is een volmondig ‘ja!’

7. Hongarije
In Az én apám brengt zanger Joci Pápai een ode aan zijn vader. Wie zich het Songfestival van twee jaar geleden nog goed weet te herinneren, zal Joci herkennen – hij werd in de finale knap achtste met het nummer Origo, dat ik momenteel alleen kan omschrijven als dat ene lied waarin hij fonetisch heel veel ‘jeubelaluduhh’ zong terwijl een vrouw met lange rok zo vaak rondjes draaide dat we bijna haar slip konden zien.
Dit jaar staat Joci alleen op het podium, blootvoets en met een minder imponerend nummer dan in 2017. Betekent niet dat het geen goed nummer is, het heeft oosterse invloeden, maar is ook poppy en akoestisch en het kent een zekere opbouw dat erg sterk is maar het zwakste punt daarin is dat die opbouw veel te lang duurt. Waardoor de aandacht van de kijker waarschijnlijk na een minuut al verslapt. En dat is zonde.

Gaat het de finale halen? Oh ik hoop het zo. Het zal geen top 10 materiaal zijn zoals zijn eerste keer, maar een mooie plek in de show van zaterdag verdient hij.

8. Wit-Rusland
Over Like it van Zena kan ik kort zijn: druk nummer, muzikaal en tekstueel totaal niet interessant en de zin ‘yes you’re gonna like it’ wordt zo vaak herhaald dat hoe meer ik het hoor, hoe minder ik het like en ik likete dit al amper. Zena presenteerde vorig jaar nog het Junior Songfestival (wie een hoge tolerantiedrempel heeft kent haar dus misschien) en wellicht had ze met dit nummer, in combinatie met de vrolijke tienerstaging, de kinderversie van ESF gewonnen. Op dit grotemensenpodium mag ze misschien nog net wat stemmen meepikken van koters die wat langer op mogen blijven. Maar is dat voldoende?

Finale of niet? *duim naar beneden*

9. Servië
Alweer een Eurovisie-oudgediende, dit keer is het Nevena Božović die de eer heeft om voor de tweede keer haar land te vertegenwoordigen. Haar debuut beleefde ze in 2013, toen ze de enige écht capabele zangeres was in het meidentrio Moje 3. De finale haalden ze niet maar de Barbara Dex-award was ze wel gegund.
Nu, 6 jaar later, probeert Nevena het in haar eentje en dat gaat haar een stuk beter af met de krachtige ballad Kruna (Kroon), welke ze met overgave zingt. Het mist wel een echt herkenbare melodie, een aanknopingspunt waar de niet-Servische kijker misschien behoefte aan heeft. En anders zijn er altijd nog de prachtige outfit die ze aan heeft – sorry Nevena, je zal de Barbara Dex award dit jaar niet winnen – en het schitterende gebruik van visuals op vloer en LED-muur die de ogen de kost geven als je oren er niet naar staan.

Finale-materiaal? Ik denk dat dit een grote kans maakt.

10. België
Bij onze zuiderburen wisselen de Waalse en Vlaamse organisatie elkaar ieder jaar af. Statistisch gezien zijn de Walen succesvoller, met een 12e plek in 2013 en een 4e in 2015 en 2017, met eigenzinnige nummers en dito staging. De Vlamingen wisten zich in 2014 en 2018 niet te kwalificeren. We zitten in het Waalse jaar 2019 en dus zou het weer goed moeten komen. Wake up van de vrij onervaren Eliot is geschreven en gecomponeerd door Pierre Dumoulin (vast geen familie), die ook verantwoordelijk was voor City Lights, de inzending van twee jaar terug. De gelijkenissen zijn er zeker. Wat je ook hoort is dat er, net als in City Lights, een opbouw, een soort muzikale toesnelling is naar een refrein. Maar dit keer wordt het niet op je afgevuurd maar landt het in een lauw pisboogje recht voor je voeten. Eliot is een hele lieve jongen met een ietwat verlegen uitstraling die de vuist-in-de-lucht gebaren die hij in het refrein maakt, niet bepaald overtuigend over laat komen. Net zo weinig doeltreffend zijn de twee drummers op de achtergrond bij een nummer waar de drums allesbehalve pontificaal aanwezig zijn.
Om het geheel toch visueel ergens te laten pakken, hebben ze het arme joch een XXL-jas aangemeten dat er uit ziet als een parachutespringpak. We moeten even Trijntje bellen, misschien kan ze haar outfit uit 2015 uitlenen zodat ze het vliegtuig in kunnen. Om een skydive te maken. Of misschien om terug naar Brussel te reizen. Maar laten we hopen op een klein wonder.

Gaan we Eliot zaterdag nog zien zodat we op de Belgen kunnen stemmen? Het zou mooi zijn, maar het kwartier dat in aantocht is, slaat ons muzikaal en visueel zo ontzettend hard om de oren dat ik vrees dat de Belgen het onderspit moeten delven.

11. Georgië
Nu begint het heftig te worden. Alle whattefuck-acts van dit jaar hebben zich in de tweede helft van de eerste halve finale van het Songfestival geloot zodat je in razend tempo alle oddballs.gaat zien. Niet leuk voor de diversiteit in de algemene breedte, wel handig voor de mensen die dat soort inzendingen too much vinden, die kunnen het komende kwartier even iets anders gaan doen of in een papieren zak ademen.
Keep on going van Oto Nemsadze is vergeleken met wat hierna komt nog niet heel erg in your face maar Oto is de diesel die deze trein op gang brengt. Zijn doorrookte stem brult onafgebroken vadahavadada totdat je er bang van wordt. Hij wordt omgeven door een muur van visuals waar we vliegen over bergen en natuurbranden en zelfs het podium lijkt in de hens te staan. Ondanks de Engelse titel van het nummer is het geheel in Georgisch gezongen en ga ik ervan uit dat het refereert aan het doorgaan van het brullen van VADA HAVADADA totdat we STOP roepen, maar stoppen doet Oto niet. Als verrassings-effect doemt er halverwege ook ineens een Georgisch mannenkoortje op en die zingen, hoe kan het ook anders, vadahavadada.
‘Maar is het nummer ook slecht?’ vraag je mij. Het gekke is: nee, vind ik niet. Ik vind het wel wat hebben zelfs. Het gaat nooit mijn Spotify-afspeellijstje halen, maar het jaagt me ook niet van mijn bank af.

Oké, dus gavadada’t het naar de finale? De bookies, de polls, iedereen zegt van niet, maar ik durf het niet uit te sluiten. Misschien is dat wel omdat ik Oto eigenlijk wel gun dat hij met zo’n stem en staging de finale haalt.

12. Australië
Voor het eerst in hun vijfjarige deelname aan het Eurovisie Songfestival, is de inzending voor Australië gekozen door het volk. Ze kozen daarbij niet het beste nummer. In eigen land is Kate Miller-Heidke een award-winning popzangeres en al een beetje bekend, maar ze moest het in de nationale finale opboksen tegen onder andere Sheppard (ja, dé Sheppard) en fan-favourite Electric Fields. En toch won ze, met Zero Gravity, een lied dat ze schreef naar aanleiding van de geboorte van haar zoontje en de postnatale depressie die ze als gevolg daarvan kreeg.
Kate zwiept in dit nummer – figuurlijk én letterlijk – álle kanten op. Van ballad naar dance-break, van pop naar opera en weer terug naar een meezinger eindigend in ‘nothing holding me down’.Wat je tijdens deze wirwar aan stijlen te zien krijgt is net zo onbegrijpelijk. En misschien moet ik het bij deze omschrijving laten, om er nog een verrassingselement in te houden. In ieder geval zorgde de act ervoor dat het nummer als een komeet omhoog schoot bij de bookmakers en het nu in de bovenste regionen zweeft. Wanneer dit alles voorbij is, eis ik een making of.

Gaat Kate down under of door naar de finale? Finale, zeker. Nothing holding her down!

13. IJsland
Vul je glas nog niet bij, houd je plas nog even in, blijf zitten want nu komt Hatari uit IJsland en hier moet je bij zijn, dit moet je meemaken. Hatari is geen band, maar een satirisch anti-kapitalistisch techno kunst-collectief wiens doel het is om het Songfestival te winnen en de wereldeconomie ten onder te brengen. De ba… eh, het collectief bestaat uit ‘zangers’ Matthiás en Klemens, ‘drummer’ Einár en een drietal dansers (zonder aanhalingstekens, wat ze doen lijkt wel enigszins op dansen). Dat ze hun inspiratie halen uit BDSM hoef ik eigenlijk niet te typen, dat merk je vanzelf.

In Hatrið mun sigra (Haat zal overwinnen) wordt Europa gewaarschuwd dat als we niet samenwerken, populisme en kapitalisme de overhand krijgen en haat de macht zal grijpen. Dan zijn we gedoemd. Gedoemd! Dus laat haat niet overwinnen. Onder al dat kabaal en metaal schuilt eigenlijk een liefdesliedje. Waarin Matthiás de blaffende dominante heerser is en Klemens de kruipende onderdaan. De allereerste keer dat ik het nummer hoorde, walgde ik er van. Nu, twee maanden verder, staat het in mijn top 5. Het kan verkeren.

Gaat het naar de finale? Hoe love it or hate it deze inzending ook is, het zal meer dan voldoende televotes en net genoeg jurypunten krijgen om zaterdag de zwepen weer tevoorschijn te mogen halen. Whappaaaaa!

14. Estland
Arme Victor Crone. Hij treedt op terwijl half Europa nog aan het infuus bijkomt van Hatari. En hij komt uit Zweden maar daar wilde niemand hem hebben voor het Songfestival dus hij pakte zijn koffers en is het geluk op gaan zoeken in Talinn. Victor is een hele mooie jongen (maar dan ook een HELE MOOIE JONGEN) maar een matige zanger. Kennelijk was het wel voldoende voor Estse begrippen. Hij won de nationale voorronde en mag met Storm zijn schuinoverbuurland vertegenwoordigen.

In tegenstelling tot het nummer van de Finse Darude is dit wél een oorwurm. Typische Euro-dance met een vleugje country en wat snufjes Avicii. You can take the man out of Sweden but you can’t take Sweden out of the man! Grote manco zijn dus de stem van Victor maar ook teksten waarin ‘this’ wordt gerijmd met ‘this’.
Victor staat in zijn eentje op het podium (waarom zou je afleiding nodig hebben, hier kijk je toch graag naar) en halverwege wordt hij via augmented reality getransporteerd van de zaal naar het centrum van een wervelstorm… tenminste, als alles goed gaat. Tijdens de repetitie ging deze kunstgreep keer op keer mis, dus nu moet hij niet alleen zijn stem, maar ook de billen knijpen.

Bestormt Victor de finale? Het zal op het randje zijn, maar ik denk dat ie het net redt.

15. Portugal
Op het moment dat je denkt dat het gekke kwartiertje voorbij is, think again. Het gastland van vorig jaar, dat op eigen grond allerlaatste werd in de finale met een vrij ontoegankelijk nummer, gaat in dezelfde trend verder. Conan Osíris is een vreemde vogel die al een tijdje op een zolderkamertje muziek maakte terwijl hij de kost verdiende in een sexshop. Toen zijn muziek rendabel begon te worden, werd hij full time muzikant. Het nummer Telemóveis is door het Portugese publiek gekozen dus als het flopt hebben ze dat helemaal aan hen zelf te danken maar mogen ze ook trots zijn dat ze, als een van de weinige landen die een nationale voorronde organiseerden, de ballen hadden om een eigenzinnige inzending naar Tel Aviv te sturen. Het is een nummer dat voor ons in het Engels net zo onverstaanbaar is als in het Portugees. Teksten zoals
I broke my phone
Trying to call up heaven
To find out if I kill off my saudade
Or if I’m the one who dies

Het nummer leent zich nauwelijks om te dansen, maar Conan en zijn danser bewegen op hun hippe sneakers, in bizarre groene kleding alsof er een leger vlooien in is losgelaten. Conan draagt daarbij ook nog een paar zwarte platen op de plek waar zijn baard hoort te zitten. Omdat, omdat… Ik heb werkelijk geen idee. Ik ben al bij de eerste zin gestopt met proberen deze inzending te snappen.

Gaat dit naar de finale? Eigenlijk zou dat best tof zijn. Eigenzinnigheid moet worden beloond. Onzinnigheid niet, maar dit liedje balanceert op de grens van diepzinnigheid en pretentieus geneuzel en ik ben er nog van overtuigd dat als ik genoeg studies op de tekst loslaat, het nummer voor mij een beetje logischer lijkt. Maar ik vrees dat het grootste deel van Europa dit niet pikt.

16. Griekenland
Nadat de Grieken vorig jaar onfortuinlijk strandden in de halve finale met een traditioneel nummer, proberen ze het dit jaar weer met een Engels pop-nummer, Better Love. Gezongen en mede-geschreven door Katerine Duska, een in Canada geboren Griekse zangeres met een heel apart nasaal stemgeluid en een hete aardappel achter in de keel. Het lied heeft wat weg van een niet bestaand One Republic nummer. Daar houd ik wel van, en ik ben niet de enige, dus dit is een van de kanshebbers om als hoogste te eindigen in deze halve finale. Katerine is wezen shoppen bij de Intratuin en heeft de halve voorraad afgeprijsde kunstbloemen meegenomen, plus een gigantische bal maar daar zien haar danseressen na een tijdje al het nut niet meer van in dus tyfen ze hem weg. Haar podium-act kan het beste omschreven worden als ‘art-pop’, dus als je je afvraagt waar je in hemelsnaam naar zit te kijken, dan
a. Heb je wellicht liggen slapen bij het blokje Australië t/m Portugal want dit is vrij ingetogen vergeleken met de rest en
b. Is het antwoord dus: art-pop.

Gaat Katerine door naar de finale?
Better van wel!

17. San Marino
De 54-jarige Turkse tv-presentator/zanger Serhat is de nestor, de opa, de guru van Eurovisie 2019. Drie jaar geleden deed hij ook al mee met het belachelijke I didn’t know. Het ging niet door naar de finale, net als zowat alle inzendingen van San Marino. Wat de Faroër Eilanden zijn voor voetbal is San Marino voor het Songfestival: leuk dat ze meedoen, maar bij voorbaat al kansloos.
Say Na Na Na is door Serhat in 5 minuten geschreven en dat merk je. Het is desondanks nog vrij aanstekelijk en vrolijk en als je niet uitkijkt zing je het refrein zelfs een beetje mee. Na nummers die gaan over bellen met de doden, depressies en de ondergang van onze maatschappij is een niemendalletje als deze een zeer welkome afsluiter.
Serhat is een vrolijke man zonder enig zangtalent maar je ziet dat hij dit enig vindt. Hopelijk hebben zijn dansers na vanavond een nieuwe klus waar ze hun talenten wél boven K3-niveau kunnen tonen aan publiek.

Gaat dit naar de finale? We zouden het heel graag willen, maar ik heb ome Serhat mogen spreken en toen ik enthousiast zei dat hij echt wel de finale ging halen dit keer, geloofde hij het zelf niet en als zelfs Serhat er niet in gelooft, wie zijn wij om hem tegen te spreken?

En dat waren ze, alle 17.

Volgens mijn voorspellingen gaan de volgende 10 landen door naar de finale zaterdag:
Cyprus
Polen
Slovenië
Tsjechië
Hongarije
Servië
Australië
IJsland
Estland
Griekenland

Mijn persoonlijke top 3:
1. Griekenland
2. IJsland
3. Estland

En om jullie nog even te laten zien waarom het zo jammer is dat Oekraïne zich heeft teruggetrokken (ze zouden eigenlijk het 18e nummer in deze halve finale zijn), zie je hier het nummer dat mogelijk het Eurovisie Songfestival 2019 had gewonnen: