Eurovisie Songfestival: de tweede halve finale

De eerste halve finale van dinsdag was vermakelijk om verkeerde redenen en bracht ons tien finalisten van zeer wisselend niveau. Het was het inferieure broertje van de show die we vanavond voorgeschoteld krijgen. Het moet nu gaan gebeuren voor ‘onze’ Duncan, eindelijk is het D-Day. Nog nooit eerder waren we vooraf zó favoriet. Landelijke media roept al weken dat ‘we gaan winnen’ en diverse Nederlandse gemeentes bonzen schuimbekkend aan de deur van AvroTros om te vragen of het muziekfestijn volgend jaar in hun lokale schuur mag worden gehouden.
Ik kan alleen maar roepen: wees in godsnaam niet te voorbarig! Ook al is Arcade (naar mijn mening, en die van vele anderen) het beste nummer van het veld, de concurrentie heeft in jaren niet zo dicht op de hielen van de favoriet gezeten. En laat een groot deel van die concurrentie ook in deze ‘halve finale des doods’ zitten. We zien vanavond een stuk minder gekkigheid dan dinsdag, meer kwaliteit, veel meubilair en hoogstwaarschijnlijk de winnaar van het Songfestival. Dat kan Nederland zijn maar dat kan evenzogoed Zweden worden, of Rusland. Borrelnootjes bij de hand, hier gaan we!

---

1. Armenië
De show start met Srbuk, in eigen land een heel succesvol zangeres. Ze is in het lied Walking Out boos op haar vriend en vertrekt, maar niet voordat ze dat eerst nog een tijdje met een kwade kop op het podium kenbaar heeft gemaakt. Wanneer ze de juiste noten raakt, klinkt het geweldig en let vooral op de uithaal naar het einde toe. Als die lukt, is het geweldig, als het flopt dan zal Srbuk nu ook kwaad worden op haarzelf. Het nummer (dat in de verte wat weg heeft van Believer van Imagine Dragons) pakt je bij vlagen vast maar laat ook net zo snel weer los. Het zet de toon voor de avond, die gevuld is met een hoop zware liedjes. Maar is dit een lekkere binnenkomer? Het is Eurovision, de hapjes en drankjes staan klaar, het feestje kan beginnen, iedereen is blij en de eerste gast heeft al een kuthumeur.

De concurrentie is moordend en er gaan koppen rollen in de strijd om een finaleplaats. Ik vrees voor Srbuk dat haar hoofd er een van is.

2. Ierland
Het ooit zó succesvolle Ierland kent barre tijden op het Eurovisie Songfestival. Vorig jaar was er een korte opleving toen ze zich (terecht) kwalificeerden voor de finale. Dit jaar staat het er minder rooskleurig voor. 22 is het vrolijke popliedje dat we allemaal nodig hebben na de zware kost uit Armenië maar desondanks staat ook Sarah McTernan chagerijnig te kijken. Haar zware, rokerige stem roept niet ‘ik fladder heerlijk door dit optreden heen’ maar ‘hoe kom ik deze 3 minuten door?’ Ze weet donders goed dat een nummer dat goed past in een maandverbandreclame geen winning material is. 22 gaat over haar jeugd en het huisnummer waar haar vriendje vroeger woonde. Héél vroeger, want op het podium is een jaren ’50 American diner getoverd en kronkelt Sarah in een strak jurkje over de bar. Her milkshake brings all the boys to the yard! Het lied is trouwens geschreven door een paar Nederlanders en dat is dus nog een reden om Ilse deLange dankbaar te zijn dat ze Duncan voor ons heeft opgevist. Anders was dit misschien wel onze inzending geweest. Gezongen door Maan. Met een DJ. Omdat Jan Smit dat wilde.
*rillingen*

Gaat dit naar de finale? Sarah kan rustig ademhalen, vrijdag stapt ze na 6 uur vertraging op een RyanAir-vlucht naar Dublin om daar verder te gaan met liedjes zingen die meer bij haar passen.

3. Moldavië
De laatste twee jaar verraste Moldavië door een onopvallend nummer naar een hoger plan te trekken met vermakelijke staging. De klucht-deuren-act van 2018 met de dubbelgangers was een van de creatiefste inzendingen die we in tijden zagen. Simpel, maar effectief. Van die creativiteit is niets terug te zien, met een podiumpresentatie welke een kopie is van Oekraïne in 2011. Daarin bracht een zangeres een belegen ballad terwijl op de achtergrond een zand-artieste live een verhaal uitstrooide. Prachtig, mensen stemden massaal terwijl ze aan het eind van de avond zich het nummer niet eens konden herinneren. De Moldavische Anna Odobescu had de contactgegevens van de zandstrooier ook in haar telefoonklapper en maakt nu dankbaar gebruik van haar diensten om ons ook haar cliché-zemelballad Stay te doen vergeten. Met teksten als ‘stay until you find a way to be together forever’, die zo uit een lyrics-machine komen gerold, ga je het anders echt niet redden.

Gaat het de finale halen? Zelfs met het beste jatwerk kan je van een herkauwde boterham geen driegangenmenu maken, dus nee. 

4. Zwitserland
Het zit de Zwitsers al een tijdje niet mee. Sinds jaren weten ze zich niet te kwalificeren voor de finale. Gelukkig brengt Luca Hänni daar nu verandering in met het hypercommerciële She got me. Zowel het lied als de podium-act zijn hevig geïnspireerd door Fuego van Cyprus vorig jaar. Luca is bekend in eigen land maar ook bij de Duitsers, waar hij de versie van Idols won en even later ook nog een editie van Dance dance dance. Dat dansen doet hij hier volop en de kijker thuis zal ook moeilijk stil kunnen zitten. Hij heeft het continu over ‘dirty dancing’ maar dat dirty zal wel een andere betekenis hebben dan doet vermoeden aangezien Luca bewegingen maakt alsof hij de poep van zijn schoenen aan het podium probeert af te vegen. Voor wie ingetogen nummers als Arcade te rustig zijn, Hatari te heftig is en liedjes in vreemde talen te ontoegankelijk, is Zwitserland straks het beste alternatief in de finale.

Dus: we zien hem zaterdag!

5. Letland
Carousel brengt met That Night een dosis slaperige, dromerige vintage pop, heerlijk voor wanneer je bij Starbucks na een drukke dag shoppen een chai tea latte zit te drinken maar niet om op een festival als deze enig impact te maken. Rijmpjes als ‘Love, where are you, love, I need you, love all night through’ zijn net zo lui en dit hele muzikale collectief kabbelt rustig verder als het water van een rustig beekje, verrek, ik moet ervan naar de wc. Goed moment hiervoor.

Geen finale voor Letland.

6. Roemenie
We zetten de rust nog even door met On a Sunday van Ester Peony: een midtempo, jazzy ballad over een onmogelijke liefde die haar heeft verlaten. Er gebeurt een hoop om haar heen maar Ester blijft voornamelijk rustig op haar stoel zitten en doet ademoefeningen. Haar stem gaat van laag naar hoog, ze kronkelt met haar armen en handen en eindigt iedere zin met ‘ey, ey, ey, ey, ey’, wat op den duur vervelend wordt. Ester kijkt ons streng en ze ziet er pips uit. Transylvanië, ligt dat niet in Roemenië.

Door naar de finale? Het is mogelijk, maar ik vermoed dat ze on a Sunday weer gewoon thuis zit.

7. Denemarken
Van alle 41 inzendingen zijn er twee die een stoel het podium op sleuren en die zitten (letterlijk) na elkaar. Ester had een goedkoop showmodelletje van Seats and Sofas maar de Deense Leonora bezocht de plaatselijke Jysk voor een simpele stoel en kwam thuis met het frame van de voorgevel. Een échte Deen had een zetel van Lego gemaakt, maar niks lijkt Deens aan dit mierzoete nummer. Behalve die ene zin in eigen taal in het lieve liedje Love is forever. Leonora zingt in nog vier andere talen dat we niet te veel politiek moeten drijven en dat liefde er altijd en overal is, een beetje de anti-Hatari, maar ze kijkt daarbij haast net zo dreigend als de IJslandse SM’ers. De jongens en meisjes in haar achtergrondkoortje, die ook op de stoel klauteren, dragen schattige Franse jurkjes en gestreepte shirtjes en sjaaltjes, alleen het stokbrood ontbreekt. En zo ook ons tandglazuur.

Deze inzending is eigenlijk te flauw om door te gaan, maar wel een ideale anti-depressiva temidden van een veld vol neerslachtigheid, wat vooral door televoters positief gewaardeerd gaat worden.

8. Zweden
Zweden is het favoriete jongetje van de leraar. Doet perfect zijn huiswerk, is populair bij de docent, krijgt goede punten maar is door de jaren heen wel het mikpunt van zijn medeleerlingen geworden. Vorig jaar ontving de té gelikte act van Benjamin Ingrosso massa’s jurypunten maar werd het door het publiek afgestraft en eindigde het bijna laatste in de televote. John Lundvik gaat er dit jaar met Too late for love alles aan doen om het tij te keren en ook de kijker voor zich te vangen. Hij heeft in ieder geval de eer om de allereerste artiest te zijn die met twee nummers meedoet; hij schreef namelijk ook mee aan het nummer van Groot-Britannië. Leuk weetje: dit nummer werd eerst aan Groot-Britannië geboden maar die wees het af. En nu staat het op nummer 2 bij de bookmakers.
Nog een leuk weetje: Groot-Britannië wees vorig jaar een (soortgelijk) nummer af dat Oostenrijk uiteindelijk inzond. Het werd derde. Soms verdien je het gewoon om al jarenlang te mislukken op het Songfestival.

Zweden doet waar ze goed in zijn: het sturen van een commercieel popnummer, goede vocalen en een smetteloze podiumpresentatie. Waar Oostenrijk vorig jaar derde mee werd, kan Zweden met dit pop/gospel-nummer zomaar de eerste prijs naar binnen slepen. John’s charisma spat van het scherm en wanneer zijn achtergrondzangeressen van achter de coulissen vandaan komen is het feest compleet.

Gegarandeerde finalist en serieuze bedreiging voor Nederland.

9. Oostenrijk
Paenda [spreek uit: panda] heet eigenlijk Gabriela Horn en haar blauwe haar [eigenlijk: bruin] is het meest opvallende aan de inzending van Oostenrijk. Ze schrijft en produceert haar eigen nummers, die je het beste als electronisch kan omschrijven. Veelal gewaagde nummers voor het Songfestival, maar daardoor zouden ze best wel eens goed uit kunnen pakken. Helaas is ervoor gekozen om uit haar oeuvre het minimalistische wiebelige fluisterliedje Limits in te zetten. Het begint klein en het blijft (in tegenstelling tot bijvoorbeeld Arcade) klein. Als aan het eind van dit nummer 80 honden aan je voordeur staan te krabben komt dat misschien door het overmatige gebruik van het hoge fluitketelstemmetje dat ‘yoouuuhooouuu’ zingt en is dit een teken dat de volume van je tv te hard stond.

Door naar de finale? Niks mis met een aparte inzending, maar dit is té ingetogen om veel stemmen te krijgen. Auf Wiedersehen!

10. Kroatië
Roko is in 2000 geboren in een muzikale familie, dus zingen is hem met de paplepel ingegoten. Hij bezit een gouden strot en het is een charismatische jongen die je het beste gunt en die met het juiste lied flink kan scoren op een festival als deze. Jammer genoeg is hij ergens in zijn leven griezel Jacques Houdek tegengekomen en die heeft zich over hem ontfermd. Wie is Jacques Houdek? Dit is Jacques Houdek.
The Dream is door hem geschreven, een powerballad dat deels in Engels en deels in Kroatisch wordt gezongen. Omdat Jacques Houdek ‘subtiel’ een vies woordt vindt, moet arme Roko voor een miljoenenpubliek een set belachelijke engelvleugels dragen en bevat het nummer de ene uitgerekte noot na de ander. Roko’s stembanden worden mishandeld totdat ze aan het eind van het nummer slechts een flubberend setje plooien zijn waar je hooguit nog je tanden mee kan flossen. Dat zelfde lot wacht ook onze trommelvliezen.

Gaat dit door naar de finale? Ik gun Roko allereerst een bevrijding van Houdek, daarna een beter nummer en vervolgens een top 10 plek in de finale, dus kom over een paar jaar maar terug.

11. Malta
De allereerste Maltese editie van X-Factor werd vorig jaar op touw gezet, met als prijs een ticket naar Tel Aviv en een platencontract bij Sony Records Italy. De pas 18-jarige Michela Pace won. Veel weten we niet over haar, behalve dat ze waarschijnlijk eens de verkeerde bus pakte en in Litouwen terecht kwam want daar heeft ze ooit een talentenshow gewonnen. Behalve wat verdere buitenlandse schnabbels heeft ze amper tv-ervaring en ze mist charisma. Gelukkig maskeert het lied Chameleon haar saaiige uitstraling. Het is een fris, tropisch, zomers nummer met een vleugje reggaeton. Team Malta gooit het hele kleurenspectrum op de meegebrachte LED-wand en terwijl de dansers druk bewegen, kleuren hun outfits mee met het scherm. Een groot contrast met de wat grijze muis in het midden maar zeker een lust voor ogen en oren.

Malta schiet na het missen van de finale in de afgelopen twee edities eindelijk weer raak met een finaleplaats als beloning.

12. Litouwen
Laten we het bij Litouwen vooral over Jurijus Veklenko hebben. Ik snap wel waarom Michela uit Malta die verkeerde bus pakte. Juri is een hele mooie jongen, eentje die al een paar keer in het Litouws achtergrondkoortje zat en nu in z’n eentje op het podium durft. Run with the lions is… een liedje. Midtempo deuntje met tekst en noten. Jurijus heeft een vrij hoge stem. Ik heb hem even gesproken en het was best verrassend om hem te horen praten want dan blijkt hij ineens een zware oostblokstem te hebben.
Heb ik al iets over het nummer gezegd? Oh ja, het heeft tekst en noten. Het is zo middle of the road, midtempo Sky Radio dat er gewoonweg weinig over te zeggen valt.
Het is niet slecht. Het is geen winnaar. Het is best prettig om er bij te hebben deze avond. Het is vooral leuk om naar te kijken. Had ik al gezegd dat Jurijus een mooie man is? Beetje glijerig wel. Net op het randje van fout. Je moet er dus eigenlijk nog die oostblokstem bij horen en dan gaat het over het randje en ís het fout.
Hè verdorie, ik word weer afgeleid. Dit is het songfestival. Oké, nee, daarmee gaat hij de finale niet halen.

13. Rusland
Over glijerige oostblokkers gesproken. Here’s a big one. Sergey Lazarev ken je vast nog. En als je hem niet direct (her)kent, dan herinner je je zeker zijn deelname aan het Songfestival in 2016, waar hij zich al springend, staand en hangend aan een muur vol projecties naar een derde plaats wist te zingen. In eigen land is hij de Messias en heeft hij een enorme staat van dienst. Een gouden strot, bakken vol charisma en een all-star-team dat verantwoordelijk is voor zijn podium-act en wekenlang de boel naar een climax liep te hypen zonder dat er ook maar iets bekend van was. Het was reden genoeg om op nummer 1 bij de bookmakers te staan voordat iemand het lied had gehoord. Het vertrouwen viel echter weg toen Scream eindelijk wereldkundig werd gemaakt.
Is dit alles? Het blijkt een doorsnee ballad te zijn, met wat bombast. Een Efteling-attractie muziekje. Het is Symbolica, waar je na twee uur in de wachtrij te hebben gestaan aan het eind van de rit uit het karretje stapt en afvraagt waar je in hemelsnaam de afgelopen drie minuten voorbij bent gereden. Een hoop gedoe en weinig samenhang, wetende dat als dit ieder ander land zou zijn, het zelfs moeite zou krijgen met kwalificatie.
Gelukkig voor Sergey kan Rusland leunen op een staging waarin hij zich in of achter LED-schermen die veranderen in douchecabines vermenigvuldigt. Dus zó ziet een trollenfabriek er uit! Het heeft allemaal weinig met elkaar te maken en is enkel een hulpmiddel om mislukte liedjes te verdoezelen en dat gaat ook wel lukken. Maar terwijl men er eerst van overtuigd was dat Sergey zijn notering uit 2016 zou gaan verbeteren, is het nu maar de vraag of top 5 haalbaar is zonder hack-partijen.

We gaan het in de finale zien.

14. Albanië
Ktheju tokës is een titel waarvan ik geen idee heb hoe je die uitspreekt, dus het is maar goed dat ze mij niet hebben gevraagd dit voor Albanië te zingen. Het zou me ook amper lukken, tenzij er iemand op mijn tenen gaat staan. Dan krijg ik er misschien wel wat van dat geloei van Jonida Maliqi uit. Het nummer gaat over families die moeten vluchten uit eigen land en weer verlangen naar een terugkeer. Erg actueel thema, en het is te hopen dat de commentatoren dat er allemaal bij vertellen anders schiet het zo weinig op als je geen Albanees kan. Het lied zwelt op en klinkt dreigend en hoopvol tegelijk en hoewel het geen fijne meezinger is, zou het zeker een plek in de finale verdienen. En ik verwacht dat het dat ook krijgt.

15. Noorwegen
Veel mensen vinden dit vast verrrrrrrschrikkelijk maar ik hou hier zo van. Spirit in the sky is dat typische vrolijke Songfestivalnummer welke je in geen enkele reguliere club en op geen enkel landelijke radiozender hoort. Vrolijk en uptempo met verwijzingen naar het noorderlicht, de natuur en de vrijheid. Keiino is een gelegenheidstrio bestaande uit Tom, Alexandra en kale Fred de joiker. Dat laatste heeft misschien wat uitleg nodig voordat je straks gaat kijken en denkt dat Fred live op tv een beroerte krijgt. Hij gaat in het refrein namelijk joiken. Dat is een traditionele zangvorm welke gebruikt wordt door het Noord-Scandinavische Sámi volk, waar hij van af stamt. Het klinkt een beetje als een brulkikker, als deze kon praten. Of als de Swedish Chef, als deze een pratende brulkikker na zou doen. Het werkt op de lachspieren maar dit hele nummer is niet serieus te noemen dus ze komen er mee weg.

Als de kijkers een goede avond hebben dan grijpen ze hiervoor naar de telefoon. En waarom zou je dat niet doen? Kom op, donderdagavond, bijna weekend, stem Noorwegen hela heloja hurlieburbur!

16. Nederland
Minder dan drie maanden geleden had amper iemand van Duncan Laurence gehoord, nu heeft de hele wereld hem zelfs naakt gezien en staat hij al tijden fier bovenaan bij de bookmakers met Arcade. Zijn allereerste nummer. Dit is nog nooit gebeurd met een Nederlandse Songfestival-inzending en we gaan het ook nooit meer meemaken, tenminste, ik niet. Denk ik. Dus wat zou het mooi zijn als we winnen maar wat is het nog onzeker. Het zou meer dan verdiend zijn want ik meen het echt als ik zeg dat dit nummer het beste van het veld is. Het is muzikaal, kwetsbaar, authentiek, het kent een opbouw, het heeft herkenbaarheid, een refrein dat je meteen meezingt en bovenal wordt het voortreffelijk gezongen. Na wat gedoe over de podium-act, waarin de samenwerking met de Israëlische regie ver te zoeken was, is het te hopen dat de gedroomde sfeer welke Team NL op tv wil creëren daadwerkelijk waar wordt gemaakt. Dus dat wordt nog spannend. En dan nog. Het zal nooit het zelfde wauw-effect geven als bijvoorbeeld een vliegende Australiër op een fierljepstok. Maar wij hebben het betere nummer. En dit keer zijn er geen krumpers.

Wat niet spannend wordt, voor het eerst sinds lange tijd, is het moment dat de finalisten uit de enveloppen worden getrokken. Want daar gaan we zeker bij zijn.
(ik klop bij dezen stiekem toch even op onbewerkt hout af)

17. Noord-Macedonië
De Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië / Macedonië / Noord-Macedonië doet voor het eerst onder de nieuwe naam mee; Noord-Macedonië dus. Zo kunnen ze in ieder geval zeggen dat ze dit jaar hun beste resultaat op het Eurovisie Songfestival halen. Tamara Todevska zien we in de meeslepende ballad Proud op meerdere schermen tegelijk op het podium. Ik dacht dat alleen konijnen zich graag vermenigvuldigden maar blijkbaar lusten ze er in het Oostblok ook wel pap van. Er ontstond bij de Russische delegatie vast een kleine kortsluiting toen Noord-Macedonië, een land dat zichzelf keer op keer saboteert met goedkope staging en outfits, een soortgelijk concept presenteerde. Tamara zingt dit lied voor alle vrouwen op de wereld. Ah! Deze is voor mij dus, onder andere. Ze wil dat we trots zijn. Geen moeite mee Tam, kijk maar eens naar deze prachtige proza die ik toch ieder jaar weer tik voor al mijn 20 lezers. Ze wil ook dat we onze stem verheffen om gehoord te worden DUS VANAF NU BEHANDEL IK NOORD-MACEDONIË IN ALL CAPS. TAMARA ZINGT VOL VUUR EN HET KLINKT ALS EEN KLOK. NIET ALLEEN DE BOODSCHAP EN DE PERFORMANCE MAAR OOK DE STEM ZAL BIJ EEN HOOP JURYLEDEN EN KIJKERS AANSLAAN. IK BEN TROTS, TROTS OP NOORD-MACEDONIË, DAT ZICH VOOR HET EERST SINDS LANGE TIJD IN HUN GESPLETEN BESTAAN, ZAL KWALIFICEREN.

18. Azerbeidzjan
Kijk eens aan wat Chingis kan. Hij heeft een goede kop, een ontzettend catchy nummer, lekker spacy outfitje en kan redelijk zingen. Hij is de mannelijke tegenhanger van Srbuk uit Armenië, want hij is ook boos en zingt steeds shut up shut up. Gezien de politieke spanningen tussen beide landen is het én goed dat ze zo ver mogelijk uit elkaar zijn gezet én aannemelijk dat beide artiesten het over elkaar hebben. Met als grote verschil dat Truth (dat net zo goed ‘Shut up’ kan heten omdat dat het enige is dat je je na afloop ervan herinnert) toegankelijker is en daarom wél grote kans maakt op een finaleplek. Dus, Azerbeidzjan-Armenië: 1-0. De Azeris gooien tijdens het nummer nog wat onnodige visuele hulpstukken uit de trucendoos, zoals een gedaante dat zogenaamd uit het publiek schiet en een set robot-armen die twee handen in de lucht – kom op kom op de W van We zijn er bijna – omhoog gooit. Ook hier is de referentie met het nummer compleet zoek, een veel voorkomend thema deze avond. Maar wat maakt het uit. We zijn dronken en gelukkig dat we het einde hebben gehaald.

Dat waren ze! De 18 landen die strijden om een van de 10 finale-tickets! Wie denk jij dat door gaan naar de show van zaterdag?
Dit is mijn voorspelling:
Zwitserland
Denemarken
Zweden
Malta
Rusland
Albanië
Noorwegen
Nederland
NOORD-MACEDONIË
Azerbeidzjan

Mijn persoonlijke top 3:
1. Nederland
2. Zweden
3. Noorwegen