Eurovisie Songfestival, 1e halve finale: oooh! Aaah!
(Foto boven: EBU / Nathan Reinds)
Zoals jullie al 10 (TIEN!) jaar van me gewend zijn volgt hier een overzicht van het Eurovisie Songfestival, mijn favoriete jaarlijkse muzikale meergangendiner. De Italiaanse omroep RAI neemt het stokje over van AvroTros en zal dit jaar voor vermaak en vooral onvermijdelijke chaos zorgen.
Maar uiteindelijk gaat het om de 40 acts die we deze week gaan zien, waarvan op 10 mei de eerste 17 het podium van het Pala Olimpico in Turijn betreden. Wie verrast, wie stelt teleur, wie gaan we over 20 jaar nog terugzien in montages met hoogte- en dieptepunten en – allerbelangrijkst – wie houdt in de nacht van 14 op 15 mei huilend van geluk, confetti in het haar, dronken van de prosecco, de glazen microfoon triomfantelijk in de lucht en roept THANK YOU EUROPE? Is het één van de volgende acts?
1. Albanië | Ronela Hajati | Sekret
“Ej, ej, ej, ej, ej, ej, ej
Go“
Ronela uit Albanië en haar Greatest Hips schudt, zwaait en ramt met alles wat God haar gegeven heeft totdat de munten eruit vallen. Sekret is een opzwepende Balkan-stamper dat bestaat uit wel drie verschillende nummers in willekeurige volgorde, zodat je nooit in het ritme komt. Wie dat ritme wél te pakken hebben zijn haar dansers. Hun koffers met shirts zijn verloren in de bagage en daar heb ik geen klachten over. Dit lied gaat over Ronela’s geheime lover. Die is zó geheim dat ze er niet te veel over kwijt wil, en daarom roept ze voornamelijk HEY. Zo gaat dat even door totdat we het geheim zien dat ze verborgen houdt (het zijn niet de zoekgeraakte koffers).
6.5/10
2. Letland | Citi Zēni | Eat your salad
“All aboard the green Titanic, let’s sail the world and then cruise the Atlantic
No ice in the way, no need to panic, all the signs are there, let’s go organic.”
Je zou na Albanië al een rustpuntje nodig hebben maar eerst moeten we Letland nog overleven. Dit wordt een aanslag op al je zintuigen, maar in de leuke zin van het woord. Citi Zēni is een groep hyperactieve jongens in gekleurde pakken. Dit nummer deed al de ronde op social media toen het de Letse voorronde won, en dat heeft alles te maken met de eerste tien seconden, die je op het Eurovisie waarschijnlijk niet helemaal gaat horen. Is dit een olijk gezelschap van ideale schoonzonen met een vrolijk nummertje over goed en gezond eten, dat ook stijf (heheh) staat van de seksuele innuendo?
Yep! Maar, de boodschap van dit lied is uiteindelijk meer groen dan geil. Het motto van Citi Zēni: being green is sexy as f…! Het is niet alleen maar platvloers en lollig, muzikaal steekt Eat Your Salad gewoon goed in elkaar. Het is funky, vrolijk, heeft een aanstekelijk refrein en swingt als een malle. De zanger is dronken van de energy drinks, de saxofonist blaast erop los in zijn eigen solo-moment en de rest van de band plukt, pingelt, drumt en zingt er lustig op los. Het is lastig om níet mee te dansen en zingen. Als tweede aan de bak op het Eurovisie wordt vaak gezien als de ‘death spot’ maar dit keer is het best mogelijk dat we de heren op zaterdag terug zien. En dat werd eens tijd, want de laatste keer dat we Letland in de finale zagen was in 2016.
7/10
3. Litouwen | Monika Liu | Sentimentai
“A million roses like sentiments are drowning in the sea of clouds.”
Een Baltische Betty Boop met grote ogen en Calimerokapsel, grootgebracht in een jaren ’70 nachtclub, verloren in haar eigen zwoele discowereld tussen de soft filters en glitterjurken. Het is de eerste keer dat een nummer volledig in het Litouws op het songfestival wordt gezongen. De pandemie zorgde voor flink wat verveling en Monika had de keuze: of ik word gek, of ik schrijf een lied over hoe mooi en zorgeloos het leven vroeger was. Terwijl de meesten kozen voor optie 1, schreef Monika het fijne Sentimentai. Het is sensueel, sexy en een tikkeltje maf en na verloop van tijd een beetje voorspelbaar, maar toch. Ik vind het prettig. Ik hoop dat genoeg anderen dit ook vinden.
7/10
4. Zwitserland | Marius Bear | Boys do cry
“Hearts they get broken, God only knows why
And sometimes aeroplanes, fall down from the sky”
Leuk feitje: Marius Bear was ooit roltrap-mechanicus! Hij weet dus precies hoe het voelt om snel vooruit te willen maar slechts op slakkentempo te bewegen. Met Boys do cry trapt hij hard op de rem. Een ballad dat 3 minuten duurt en 20 minuten aanvoelt. Het gaat over vrij unieke, tragische gebeurtenissen: Harten die breken. Bergen die afbrokkelen. Rivieren die opdrogen. Vliegtuigen die neerstorten. En: Jongens die huilen.
Is dat laatste net zo erg en zeldzaam als afbrokkelende bergen? Zeker niet, en dus beste lezer, vrees ik nu dat jongens dankzij Marius gaan denken dat het echt zo vreselijk is, als ze wat tranen laten. “Als je verdrietig bent, huil niet, ros iets in elkaar, doe iets, maar waag het niet te huilen!” Misschien moet ik niet zo op de tekst letten. Gewoon lekker opgaan in de muziek en genieten van de fijne karakteristieke croonerstem van meneer Bear. Hoor ik daar kerstbellen in de verte?
6/10
5. Slovenië | LPS | Disko
“I watch you walking away with someone else, not me
I want you, but you‘re giving your heart to another”
Ik denk dat studentenband LPS (een afkorting van Last Pizza Slice) de verkeerde afslag heeft genomen op weg naar een bruiloft en per ongeluk in Turijn is beland. Zo is het in theorie ook wel een beetje gegaan. Ze deden mee aan een voorronde voor beginners, wonnen deze en kwamen terecht in de nationale voorrondes, waar ze uiteindelijk in de finale terechtkwamen en boven verwachting wonnen ten koste van gevestigde Sloveense namen.
En nu staan ze hier, voorzichtig schuifelend, net uit een ei. Geboren in 2003. Twee-duizend-drie! Ik laat het even tot me doordringen. Wat deed ik op m’n 18e? Ik verprutste wiskundeproefwerken en maakte me druk dat Ierland voortaan elk Songfestival zou winnen met etherisch gejengel. Maar LPS flikt het om op die leeftijd leuke liedjes te maken en er nu eentje voor honderden miljoenen mensen te spelen. Disko gaat over een avond dat zanger Filip met z’n bandje op een feest in een discotheek speelde en daar in het publiek zijn vriendin naar huis zag gaan met iemand anders. Alleen daarom al hoop ik dat het wicht nu kijkt en ziet dat LPS de finale haalt en er, net zo onverwacht als de voorrondes, met de winst vandoor gaat. Bring it on home to Ljubljana!
Dit gaat helaas niet gebeuren, want Slovenië lijkt kansloos voor kwalificatie. En dat vind ik jammer, want hoewel dit geen Eurovisie winnaar is, heeft het nummer een heerlijk ritme, met schallende trompetjes, een zanger die moeiteloos zingt met een fijne stem en een drummer achter/op een gigantische discobal. Het genre is voor alle leeftijden behalve die van henzelf. Halverwege zit er een tempowisseling waarvan je niet weet wat je er mee aan moet. Maar het voorkomt dat de boel al na 2 minuten al doodbloedt. Lekker hoor.
7/10
6. Oekraïne | Kalush Orchestra | Stefania
“I‘ll always find my way home, even if all roads are destroyed”
Dit heeft meer ruimte nodig (lees verder).
7. Bulgarije | Intelligent Music Project | Intention
“I’m never in the safety zone, I took the fight, but was I right?
They were sending me to war”
De Bulgaren waren de laatste jaren goed bezig. Maar écht, wat waren ze goed. Jarenlang geen deuk in een pakje boter kunnen slaan en sinds 2016 scoorden ze steeds een finaleplek en brachten ze met prima popnummers verdiende resultaten. Geen vuiltje aan de lucht, ga zo door.
Echter. Dit jaar trok zowat het voltallige team zich ineens terug en nam een steenrijke zakenman het roer over. Ik ga gewoon zijn naam noemen, misschien googlet hij zichzelf wel en leest hij hier wat hij heeft aangericht. Milen Vrabevski. Deze man heeft de illusie dat heel Europa na de winst van Måneskin álles met gitaren slikt en stuurt zijn eigen muzikale project naar Turijn en oh boy, het is desastreus.
Na carrières in *checkt Wikipedia* allerlei specialiteiten die niets met muziek te maken hebben, startte Vrabevski in 2010 het onbescheiden genaamde ‘Intelligent Music Project’ (vanaf heden afgekort als IMP): een draaideurproject waar rockmuzikanten die al een tikkie over de datum zijn aan deelnemen om zo de Bulgaarse muziekcultuur te promoten. Een nobel streven, maar Wiki zegt dat IMP al 12 jaar bezig is en dit is pas de eerste keer dat iemand van ze heeft gehoord. Dus ik vraag me af of deze promotie werkt. Want wat is IMP? Een verzameling mannen met zonnebrillen en zwarte leren jassen, die elkaar alleen in de repetitieruimte zien en Pokémonsoundtrackmuziek met Gitaren maken. Want dat is hoe Intention klinkt. Het is het slechte soort retro, want er wordt niet eens de draak mee gestoken, nee, dit is bloedserieuze Bulgaarse braderierock van weleer en mijn hart bloedt voor wat een van mijn favoriete Eurovisielanden zichzelf heeft aangedaan.
3/10
8. Nederland | S10 | De diepte
“Ken je het gevoel dat je droom niet uitkomt?
Ben je weleens bang dat het altijd zo blijft?”
S10 staat in ons land bekend om haar zang gecombineerd met rap, elektronische muziek en opzwepende beats. Maar voor de rest van Europa is ze, voor nu, meer een folk-achtige popzangeres. De diepte is namelijk een veiligere, Geschikt Voor Alle Leeftijden-optie binnen haar oeuvre. Het is klein zonder kleinkunst te zijn, toegankelijk zonder te veel weg te geven en voor niet-Nederlands-sprekenden ook nog eens goed mee te zingen dankzij de veelvuldige oeh’s, aah’s en dadada’s. Voor mensen die vinden dat dit wel een heel makkelijke manier is om teksten te vullen verwijs ik hen graag naar deze winnaar uit 1968.
Dit is het eerste Nederlandstalige nummer sinds Sieneke en de kans bestaat dat voor het eerst in (schrik niet) 24 jaar een Nederlandstalig nummer in de finale staat. De reacties vanuit het buitenland zijn lovend, de polls zijn positief, en nog belangrijker: De Gemiddelde Gerda Op Feesboek vindt ons kansloos. Kortom: alle ingrediënten zijn er om dit jaar een mooie notering te verwezenlijken.
7,5/10
9. Moldavië | Zdob şi Zdub & Fraţii Advahov | Trenuleţul
“The train’s going, just like flying from one country to another
It is going but confused: What’s the country? Are they fused?
Is it old or is it new? Seems like one, but also two”
Ben je klaar voor een muzikale whiplash, want na de treurige tonen van De Diepte is het tijd voor polonaise! De rockband Zdob şi Zdub deed in 2005 voor het eerst mee aan het Songfestival. Ter referentie: toen waren de leden van LPS uit Slovenië amper twee jaar oud. Zes jaar later waren ze weer van de partij en bereikten ze voor de tweede keer de finale. Misschien herinnert u het zich nog: torenhoge puntmutsen en een elf die zigzaggend op een eenwieler tussen de bandleden door fietste. Dit was toen volkomen normaal en werd beloond met een 12e plaats. De mannen zijn intussen wat ouder maar gaan nog steeds als een malle het podium over. Voor het derde achtereenvolgende decennium zijn ze er bij en dit keer nemen ze de gebroeders Advahov mee naar Turijn die een gezellig partijtje komen spelen op viool en accordeon.
Wie met dit nummer niet meedanst of polonaiset, moet wegwezen. Stilzitten is verboden, dat doe je maar over een minuut of 4 als Portugal aan de beurt is. De Advahovjes brengen de folklore en Zdob şi Zdub een beetje rock & roll. Het resultaat is een idioot vrolijk feestnummer waar op struikeltempo een verhaal wordt verteld over de trein (Trenuleţul) van de Moldavische hoofdstad Chișinău naar Boekarest in Roemenië; een land waar ze in taal en gewoontes mee verbonden zijn. Ze reizen met z’n allen van Oost naar West, twee werelden die voor veel mensen als totaal verschillend worden gezien, maar er zijn zo veel gelijkenissen, dus hoe verschillend zijn ze nu écht?
Diepere betekenissen achter een ogenschijnlijk simpel nummer, ik hou ervan. Hey ho, let’s go!
7/10
10. Portugal | Maro | Saudade Saudade
“Saudade Saudade
Nothing more that I can say says it in a better way”
Voor de Portugese uitdrukking Saudade is geen echte vertaling, net zoals dat bij ons voor het woord ‘gezellig’ geldt. Gezellig zou je de therapiesessie waarin zangeres Maro zich met haar vriendinnen bevindt niet kunnen noemen. Zacht zingend, haast mompelend, half slapend en een beetje klappend staan ze in een cirkel en doen ze hun best om onze aandacht vast te houden. Saudade beschrijft ‘het verlangen, de heimwee naar een moment, een tijd’. Het klinkt allemaal heel zen en zo maar dit is een lange avond, wat zeg ik, een lange week en ik verlang vooral naar een sterke bak koffie om me wakker te houden.
5/10
11. Kroatië | Mia Dimšić | Guilty pleasure
“I’m with him until the death do us part but it doesn’t do for this hungry heart
I’m with him, but in my frantic head you always come and say ‘Would you run away?’ “
Het zit dus zo: ik kan over elk liedje een aantal regels typen (over het een nog meer dan het ander), behalve over deze. Bij Kroatië knippert de cursor al een tijd lang achter de enige drie woorden die er tot dusver staan:
“Kroatische Taylor Swift”
En dat is omdat ik lees dat ze door anderen daar zo vaak mee vergeleken wordt, ik zelf ben één van de 12 mensen op aarde die niet vrijwillig naar Taylor Swift luistert dus ik ken alleen Shake it off en dat liedje over Harry Styles en merkte de gelijkenis niet meteen, dus zelfs daarover kan ik verder weinig kwijt.
Wat ik wél meteen door had was dit: die andere T.S.: Teddy Scholten! Ze won in 1959 het Songfestival met Een Beetje, een liedje dat gaat over een stiekeme verliefdheid terwijl je gelukkig getrouwd bent. Het is waar Guilty pleasure over gaat en zo zijn we weer een alinea verder en heb ik eindelijk iets inhoudelijks verteld over deze inzending. Wat valt er meer over te zeggen dan dat het wel een prettig nummer is, kwalitatief niks mis mee. Mia schreef het zelf, ze speelt op haar gitaar en ze zingt mooi. Je nichtje van 7 vindt dit leuk en je oma van 94 moppert ook niet dat vroeger alles beter was, want vroeger kon een lied over schuinsmarcheerderij dus ook gewoon op het Eurovisie-podium.
Is drie alinea’s genoeg? Gelukkig, over naar het volgende nummer.
6/10
12. Denemarken | Reddi | The show
“You never followed and now you’re blocked
And now and forever, I’ll show you what I’ve become”
Denemarken is een beetje de Labrador van het Songfestival. Bijt niet, haalt de bal als je hem gooit en kakt niet in de tuin van de buren. Het is allemaal heel braaf, heel veilig en als het een keer blaft dan doen ze het kwispelend. Reddi is een bij elkaar gezet groepje enthousiaste meiden die kwispelend met de staart mogen doen alsof ze een rockband zijn. Mijn probleem met The Show is nog niet eens dat dit een Studio 100-versie van de winnaars van vorig jaar is. Mijn probleem is dat het een langzaam nummer is, om vervolgens over te gaan in een vierde versnelling, met gitaren, terwijl het lied nog altijd bedoeld lijkt te zijn als een ballad, dat bij wijze van grap versneld wordt afgespeeld met wat toegevoegde gitaren. Het is als een opgevoerde brommobiel. Leuk dat het hard gaat, maar het klopt niet, dat zie je en dat hoor je aan het gesputter.
Gelukkig genieten de meiden volop van dit korte avontuur en is het mooi om te zien hoeveel lol ze met elkaar hebben maar we weten allemaal dat ze over vier maanden hun Reddi-whatsappgroepje hebben verlaten.
3/10
13. Oostenrijk | LUM!X & Pia Maria | Halo
“We can be CEO, yeah, you already know
Yeah, we can be the boss, fly higher than the Gods”
Een DJ in combinatie met een zanger of zangeres is op het Songfestival vaak geen succes, maar de Oostenrijkers moeten íets bedenken om na 2018 weer de finale te halen. Met Halo brengen ze een van de meest uptempo dance nummers van deze editie. Uitgevoerd door de jonge up and coming DJ Lum!x en Pia Maria, een nog jongere en niet zo up and coming zangeres. Op de studioversie lijkt haar stem wel tien keer door een digitale processor te zijn gehaald en al snel is duidelijk waarom. Het is live namelijk nog geen een keer gelukt om die zelfde noten te raken, of het nummer te voltooien zonder buiten adem te raken van de sneltreinvaart waarmee het gezongen dient te worden. Arm meiske. Hopelijk gebeurt er een wonder en vindt ze haar stem en wordt dit het spetterende waarmee Oostenrijk zich weer terug op de kaart zet en er eindelijk meer inzendingen zoals deze te horen en zien zijn op het Songfestival. Dit heeft alle kans om zo finaal uit de bocht te vliegen dat ze via het dak van de Pala Olimpico linea recta terug naar huis in Oostenrijk worden geslingerd.
6,5/10 (studioversie)
4/10 (liveversie)
14. IJsland | Systur | Með hækkandi sól
“In the dark winter the sun is rising
Melts the ice of the heart”
Indien enig trauma is opgelopen door het gejodel uit Oostenrijk, gebruik dan dit als kalmering. Of verdovingsmiddel, als ook drie minuten etherisch IJslands gekabbel je te veel is. Deze drie zussen, gekleed alsof ze onderling niet konden beslissen of ze qua stijl Hippie of ’60s wilden uitstralen, komen uit een zeer muzikale familie. Eigenlijk is het Systur en Bródur want hun broer is er ook bij, op de drums. Het lied straalt klasse, rust en professionaliteit uit. Een kleine 400.000 mensen – namelijk alle inwoners van IJsland – zingen dit zachtjes mee maar voor de rest dreutelt het onopgemerkt door. Nu werd dat laatste ook ooit over The Common Linnets gezegd, maar die hadden de glimlach van Ilse, de knipoog van Waylon, briljant camerawerk, een Engelstalige tekst en een stylist.
5/10
15. Griekenland | Amanda Tenfjord | Die together
“It’s been a hell of year and we’ve been living in fear, close to giving up
But if we die together now we will always have each other”
Van de Grieken weet je nooit wat voor nummer je kan verwachten, maar wel dat het door een vrouw wordt gezongen en dat deze niet in Griekenland woont. Na de Canadese Katerine in 2019 en Stefania uit Utrecht in 2020/2021 is het de beurt aan Amanda uit Noorwegen. Ze hebben wel allemaal Grieks bloed, dus er is nog een connectie. Ze zingt Die Together, de meest zwartgallige titel van dit jaar. Het start acapella met een vocoder-effectje op de achtergrond, alsof er een robot achter het podium meezingt. Dat lijkt een eeuwigheid te duren tot er een moment komt dat je denkt “nu is het genoeg, waar blijft de muziek” en dan gaat het nóg een paar seconden door, net iets te lang. En dan komen er gelukkig instrumenten en besef je “ahhhh gelukkig, nog een ballad”. Dit is echter wel een van de betere! Mocht het niet zijn opgevallen dat dit jaar niet de meest vrolijke nummers bevat dan is Die Together het grootste teken aan de wand dat je vanavond geen continue feeststemming kan verwachten. Alhoewel, hoe gaat die tekst in Polonaise Hollandaise ook alweer?
Hé jongens,
De obers hebben pauze
We zetten alle stoelen aan de kant.
Dat laatste hebben de Grieken gedaan. Naast dat ze bekend staan om het gooien met servies, smijten ze blijkbaar ook graag meubilair aan diggelen want het podium ligt bezaaid met kapotte stoelen. Waar is dat feestje?
7,5/10
16. Noorwegen | Subwoolfer | Give that wolf a banana
“Yum yum yum, yum yum yum yum yum yum, yum yum yum yum yum yum.
Someone give that wolf a banana!”
Noorwegen neemt sinds een aantal jaar het Songfestival niet zo serieus, en met succes. Het begon in 2018 met een slecht lied waarin werd uitgelegd hoe je een goed lied schrijft. Dat won zelfs de halve finale. In 2019 brachten ze een ode aan het noorderlicht middels disco-schlager en joik, waar het publiek een Bohemian Rhapsody 2.0 in hoorde en het tot televotewinnaar uitriep. Vorig jaar was daar Tix, je weet wel, die bontjas-engel met dat Backstreet Boys nummer. Ook hup, de finale in met je bek. Dus denk je dat de Noren redenen zagen om weer eens iets serieuzers te sturen? Een Silent Storm, een I feed you my love of een Monster like me? Nee natuurlijk niet!
In tegendeel, de Noren gaan voor nog gekker dan ooit tevoren.
Dames en heren: Subwoolfer. Je ziet ze nooit zonder zwarte zonnebril. Twee knalgele wolven genaamd Keith en Jim. Meer dan een biljoen jaar oud en afkomstig van de Maan. Vergezeld door drie angstaanjagende dansers, geheel gehuld in geel, en DJ Astronaut (die de zangpartijen verzorgt, maar ssssssh, we doen net alsof de wolven zingen). Tijdens interviews voert een ’tolk’ (ook gekleed in zwart pak, geel shirt, zwarte zonnebril) het woord namens Keith en Jim, die zelf hooguit wat met handgebaren communiceren. En dat allemaal voor een liedje van 3 minuten dat gaat over oma’s, wolven en bananen. Het ergste is, ondanks al die onzin vind ik het nummer niet eens zo erg. Ik weet niet wat ik er precies van vind. Ik weet wel dat het vreselijk catchy is, maar waar leg je de nadruk?
Op vreselijk, of op catchy?
7/10
17. Armenië | Rosa Linn | Snap
“I’m writing a song, said, “This is the last one”
How many last songs are left? I’m losing count”
Snap is in de categorie Onopvallende Maar Fijne Liedjes het nummer dat het meest opvalt vanwege zijn onopvallendheid. Er is niets dat je nog niet eerder hebt gehoord. Ik vraag me de hele tijd af aan welke liedjes het me doet denken, maar er komen geen titels boven. En zodra ik Snap heb gehoord, zit het in mijn hoofd en denk ik voortaan bij het horen van soortgelijke liedjes “hé, Snap.” Slim.
Het is geschreven door de pas 21-jarige singer songwriter Rosa-Linn die op het punt stond te stoppen met muziek maken, misschien wel omdat mensen steeds zeiden “wat leuk dat je covers speelt”. Maar toen trok de Armeense delegatie aan de bel om te vragen of ze nog een nummer had liggen voor Eurovisie. Dat had ze. Eentje die ze schreef op een moment dat alles in haar leven tegen zat en er nog maar één ding hoefde te gebeuren voordat ze door zou slaan. Zo ver is het gelukkig niet gekomen en voor ze het wist werd ze de afgevaardigde voor Armenië. Dat land heeft overigens sinds 2018 niet in de finale gestaan. Alle druk dus op de schouders van dit meiske en haar gitaar. Maar temidden van het geweld van de heftige nummers en mannenballades blijft dit met een verrassende podium-act als een huis overeind staan.
7,5/10
De eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival wordt uitgezonden op Nederland 1, om 21:00 uur.