Kroatië
Dit is geen koortsdroom, dit is de Kroatische inzending. Ik ben er al mee op reis geweest. Mijn reactie toen ik het voor het eerst zag, bestond uit de vurige hoop dat de EBU (de European Broadcasting Unit, de baas van ’t hele spul) dit niet toe zou laten zodat ik, en de rest van de wereld, hier niet meer mee geconfronteerd zouden worden. Anderhalve maand later schiet dit als een raket omhoog in mijn top 37 en juich ik misschien zelfs als het de finale haalt – tenzij het ten koste is van mijn favorieten.
Let 3 is net zo oud als mijn Songfestival-obsessie: ontstaan in 1987. Deze boomers draaien dus al een hele tijd mee. In hun eigen Kroatië, maar ook in voormalig Joegoslavische landen, zijn ze vanwege hun provocerende act en teksten razend populair. Controverse en hype is iets van alle tijden dus tot zover niets nieuws. Echter, zijn dat soort artiesten meestal niet op het Songfestival te vinden. Let 3 nu dus wél. Elke zoekterm naar de band levert een nieuwe dosis wtf-informatie op welke ik liever niet had gelezen of gezien. Van alle gekke dingen die ze doen lijkt het stoppen van objecten in hun achterste een veel voorkomende handeling. Wat gaat er gebeuren tijdens hun live tv-optreden voor een internationaal publiek van meer dan 200 miljoen mensen? De EBU en diverse omroepen kijken straks ongetwijfeld met geknepen billen naar het optreden. Want uit alle dingen die er over Let 3 te lezen is, kan één conclusie worden getrokken: deze mannen zijn nog onvoorspelbaarder dan de buien van Gordon.
Dit was Let 3 in ’t kort. Nu het nummer. Het is onmogelijk om Mama ŠČ! te omschrijven. Het is een onbegrijpelijke mix van høken en rave en iemand die een bak bestek in de wasmachine laat draaien. Voor ons is het een voordeel dat we geen Kroatisch verstaan, anders zou je nog afgeleid worden door de bizarre teksten. Alhoewel: regelmatig wordt er TRAKTOR! geroepen, en daar is verder niks Kroatisch aan. “Mama kocht een traktor”, zo begint het nummer. Het is een volgens echte kenners een referentie naar de witrussische president die de russische president ooit een traktor cadeau deed. En de link naar oorlog en dictators wordt niet alleen in de tekst gelegd. Tijdens de nationale finale bestond de act uit dubieuze snorren, gestapo-stijl jassen met daaronder bodysuits in nude glitter, nucleaire koppen met vuurwerk en rozen in de reet. Wél in vrolijke kleuren, dat wel. Of dat allemaal ook in Liverpool op het podium te zien zal zijn gaan we snel meemaken.
Het adagium van de EBU is dat Eurovision niet politiek is, maar er valt niet onderuit te komen. Men ziet in teksten wat ze willen zien, of het nu zo bedoeld is of niet. Het valt echter niet te ontkennen dat Mama ŠČ! géén directe referentie is naar hedendaagse dictatoren. Dat deze inzending op het festival wordt toegelaten is dus zeker een keuze. Net als het dat in 2017 was met het Oekraïense nummer 1944, dat uiteindelijk het Songfestival won. Nu was 1944 zowel qua performance, zang en lied nog vrij toegankelijk en zeker smaakvol en indrukwekkend gebracht. Mama ŠČ! is een aanval op al je zintuigen.
En stiekem neurie ik het mee.